یلدا، شبی خوش است
بدین قصه اش دراز کنید.
امسال هم آخرین شب فصل پاییز، بلند و تاریک و طولانی خواهد بود.
شاید بلندترین و تاریک ترین و طولانی ترین در میان تمام هزار و سیصد و نود و نه سال گذشته.

اما امسال هم در همان یک دقیقه آخر، میترا به نبرد با تاریکی ها خواهد رفت و صبح دشت اناری رنگ آسمان خبر از پیروزی اله نور بر تاریکی ها می آورد. اله ای که به منظور رعایت پروتکل های بهداشتی زودتر راهی صحنه نبرد شده است و اینبار با خود ماسک سه لایه به همراه دارد.
این روز ها جشن یلدا یا همان جشن شب چله شکل و قیافه دیگری پیدا کرده است اما هنوز هم همان حال و هوای خوش اش را دارد.
شاید دیگر هندوانه های سردخانه ای نتوانند جگر هایمان را تا تابستان سال آینده خنک نگه دارد، اما هنوز هم فقط یک ایرانی ! می داند که یک قاچ شتری سرخ شب چله چه بلایی بر سر لباس سفید پلو خوری اش می تواند بیاورد.
شاید این روزها دیگر خبری از قورمه خوران در دیگ ریگی چدنی نباشد، اما هنوز هم فقط یک ایرانی! می داند که آش رشته و لبو پخته خراسانی  چطور می تواند با لب و دهان آدمی زاد بازی کند.
شاید دیگر خبری از پسته و بادام و فندق در مجمعه بزرگ روی کرسی نباشد اما اگر یک ایرانی باشی با تخمه آفتاب گردان با طعم سس رنچ هم می توانی سنت هایت را زنده نگهداری.
شاید از رسم حنا بندان عروس و دامادها در شب چلگی و شعر خوانی امشو حنا می بندیم… به دست و پا می بندیم خبری نباشد ولی اگر یک ایرانی باشید با لاک تم هندوانه و لباس سبز و قرمز اناری دینت را به آیین های باستانی مملکتت ادا می کنی.
هرچند در این روزگار قصه امیر ارسلان نامدار زیبا رو ، حسین کرد شبستری پهلوان و حماسه مصنوع حمله حیدری از رونق افتاده باشد اما یک ایرانی که باشی محال است بدون تفال به حافظ و یا مرور شهر سنگستان اخوان اجازه دهی چله زمستانی شروع شود.
شاید دیگه اینقدر شهر ها آلوده شده باشد که اگر هم آذر ماه برفی ببارد نشود معجون برف و شیره از آن درست کرد اما ایرانی که باشی همه چیز حتی بستنی را به شکل هندوانه و انار درست می کنی و در کنار شومینه خانه در کنار بچه ها خاطرات خوش کودکی با پدربزرگ و مادربزرگ را مرور می کنی.

در فرهنگ ایران هر چیزی در فرهنگ یلدا اضافه و کم شده باشد رسم قصه گویی اش باید بماند. قصه خوانی ، اوسانه (افسانه) خوانی ، شعر و ترانه سرایی . اگر نمی دانید از کجای قصه باید شروع کنید چند کتاب به پیشنهاد اهالی قلم آورده ایم. شما هم پیشنهادات خواندنی خود را برای این شب به یاد مانی با ما در میان بگذارید.

در این کتاب دکتر سفید گر به پژوهشی در رابطه با فرهنگ شب یلدا در ایران و سایر ملل پرداخته است. یونان ، روسیه ، مصر و حتی اقوامی تاریخی مانند مزدکیان.
اين كتاب در پنج بخش تنظيم شده است، آيين يلدا، فال‌ها، سفره شب يلدا، يلدا و ادبيات شفاهي و يلدا در ادبيات فارسي از جمله فصل‌هاي اين كتاب است. دعاهاي شب يلدا، يلدا و ميترائيسم، ريشه‌شناسي و ايتمولوژي يلدا، اسامي يلدا در مناطق مختلف جهان، خواص طبيعي و درماني خوراكي‌هاي شب يلدا، افسانه‌هاي شب يلدا، چيستان‌هاي يلدا، بازي‌هاي شب يلدا و… از جمله زيربخش‌هاي اين فصول‌اند. منابع و مأخذ نيز پايان‌بخش كتاب «جشن شب يلدا در ايران» به‌شمار مي‌آيد.

داستان شب یلدا فصه نوجوانی است که در این شب دراز به خواب می رود.اتفاقات کتاب در خواب این نوجوان رخ می دهد. او در خواب نام ندارد و هرکدام از افراد خانواده او را به نامی صدا می‌زنند. پسر داستان شب یلدا برای مدتی با آن نام زندگی می کند و تجربه‌های متفاوتی با هر نام دارد. این کتاب را احمد رضا احمدی برای کودکان ۱۲ تا ۱۵ سال نوشته است و کانون پرورش فکری نوجوانان آن را چاپ کرده .

کتاب شب یلدا نوشته علی بلوک باشی در مجموعه از ایران چه می دانیم به چاپ رسیده است. علی بلوک باشی جامعه شناس و پژوهشگر فرهنگ عامه است.
این کتاب پژوهشی است در رابطه با ریشه معنایی یلدا، فرهنگی که مراسم خاص این شب از دل آن در آمده است و ارتباط شب یلدا با میترائیسم و جشن میلاد مسیحیت.

بی کتابی رمانی در زانر تاریخی است. داستان کتاب به فرهنگ کتاب خوانی و کتاب داری ایرانیان می پردازد. این کتاب در ۲۶۰ صفحه نوشته محمد رضا شرفی خبوشان نوشته شد و توسط شهرستان ادب به چاپ رسیده است.
در جایی از کتاب مبه این موضوع می پردازد که مظفرالدین شاه کتابداری به نام لسان‌الدوله را به ریاست کتابخانه منصوب می‌کند. هر نسخه‌ و اوراقی از نسخ معروف در موزه‌های جهان است مربوط به این دوره است که این فرد از کتابخانه‌ها خارج کرده است. در این دوره ۵ هزار جلد از نسخ نفیس کتابخانه گلستان به سرقت می‌رود. این موارد با به توپ بسته شدن مجلس تنیده شده، شخصیت اصلی دلال کتاب است که در این اثر به کتابسازی، کتابداری و صحافی و برخی هنرهای مرتبط با کتاب می‌پردازد و مخاطب را از زوایای دیگر از تاریخ کتاب پردازی مطلع می‌کند.

کتاب آرش کماندار توسط محمد هادی محمدی نوشته شده است. در این کتاب به دوران  تولد آرش تا زمان قهرمان شدن قهرمانی ها و دلاوری هایش می پردازد.
تفاوت اصلی کتاب آرش در اهمیت دادن به مسئله تربیت و رشد کودکان است . اینکه در نتیجه تربیت و تلاش  و با داشتن استاد آرش یک قهرمان می شود. و او از روز نخست قهرمان زاده نشده .

بسیاری از صحنه هایی که در زندگی آرش رخ می دهد، رویداد ها و مناسبت ها برای کودکان امروزی آشنا و قابل درک هستند. به عنوان مثال آیین نوروز که در گنجینه یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شده است، آیین قصه گویی، چهارشنبه سوری، بند بازی، آیین پهلوانی، جشن های مهرگان و یلدا که روز زایش خورشید ناگذاری شده است، در روند گذر زمان در داستان به زیبایی توصیف شده اند و توجه خواننده کتاب را به آیین ها و مناسک کهن ایران جلب می کنند.

مجموعه بی نظیر قصه های خوب برای بچه های خوب مشهور ترین اثر مرحوم مهدی آذر یزدی است که عصاره ای از بهترین کتاب های ایرانی است. در این مجموعه به صورت :

اولین جلد به داستان های کتاب کلیله و دمنه پرداخته است. این کتاب مربوط به گروه سنی پایان دبستان و دوره راهنمایی می باشد.

در جلد دوم داستان های زیبایی از مرزبان نامه مانند  «آواز بزغاله»، «پیاده و سوار»، «شغال خرسوار»، «مرغ آتش خوار»، «روباه و خروس» و «الاغ سواددار» باز نویسی شده است.

جلد سوم  شامل ۱۳ داستان از سند باد نامه و ۲ داستان از قابوسنامه می باشد.
جلد چهارم  شامل ۲۴ داستان کامل و مجزا از بهترین های کتاب مثنوی معنوی مولاناست.
جلد پنجم ۱۸ قصه قرآنی را به زبانی زیبا و جذاب برای کودکان دبستانی تا ۱۵ سال بازنویسی نموده است.

در ششمین جلد ۲۱ داستان از صه های عطار نیشابوری آورده شده است.

جلد هفتم از مجموعه قصه های خوب برای بچه های خوب ،  داستان هایی از گلستان سعدی و مجموعه هایی که بعد از گلستان نوشته شده و بسیار شبیه گلستان سعدی می باشد، در بر می گیرد.

در نهایت جلد هشتم از مجموعه قصه های خوب برای بچه های خوب شامل قصه هایی از زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام می باشد که از کتب مختلفی جمع آوری شده است.