نشتابید! نشتابید! ۷ آذر، جمعه سیاه رسید
جمعه سیاه
جمعه سیاه نام غیر رسمی جمعه بعد از روز شکرگذاری در ایالات متحده آمریکا است.
روز شکر گزاری در آمریکا چهارمین پنجشنبه در ماه نوامبر است. روز بعد از شکرگذاری از سال ۱۹۵۲ آغاز فصل خرید کریسمس ایالات متحده در نظر گرفته شده است. این روز در آمریکا رسما تعطیل نیست. به قول ما ایرانی ها بین تعطیلین قرار می گیرد. اگر کارمندان و کارکنان می توانستند مرخصی بگیرند آخر هفته چهار روز را تعطیل می شدند. این تعطیلات فرصت خوبی فراهم می کرد تا خرید های سال نو میلادی انجام شود. در کالیفرنیا به دلیل تعداد بالای درخواست مرخصی روز بعد از شکر گزاری یا همان جمعه سیاه را تعطیل اعلام می کنند.
جمعه سیاه در آمریکا پادشاه حراجی ها هم نام گرفته است. یکی از فاکتور های تحلیل اقتصادی در رابطه با وضعیت معیشت مردم بر اساس آمار خرید و فروش در روز جمعه سیاه می باشد. البته کوتاه مدت بودن زمان این حراجی، یکبار در سال برگزار شدن و همزمانی اغلب فروشگاه ها در تخفیف های باورنکردنی ان هم پیش از آغاز سال نو و در زمان اوج خرید به ابرحراجی شدن آن کمک کرده است.
در ابتدا فروشگاه ها در رقابت با یکدیگر سعی می کردند زودتر مغازه خود را باز کنند. ۶ صبح ، ۵ صبح . کار به جایی کشید که فروشگاه ها در دل سیاهی شب و از ساعات اولیه روز جمعه شروع به کار میکردند. اگر در تصاویر مربوط به جمعه سیاه دقت کرده باشید اغلب هوا تاریک است. در ابتدا فروشگاهها فقط سود خود را به حداقل ممکن می رساندند. به این وسیله هم انبار ها خالی می شد و به پول نقد تبدیل می شد و هم امکان تولید محصولات جدید برای تولید کنندگان فراهم می شد. رفته رفته در رقابت برای فروش و جذب مشتری فروشندگان دست به فروش کالاها زیر قیمت تمام شده زدند. فروش کالا زیر قیمت تمام شده چون توجیح اقتصادی ندارد به تعداد محدود انجام می شود. باید اقبال بلندی داشته باشی تا بتوانی در عرض چند ثانیه اولیه فروش از محصولات زیر قیمت خرید داشته باشی.
اولین شواهد در مورد عبارت Black Friday از فیلادلفیا نشأت گرفته است ، جایی که پلیس برای توصیف ترافیک سنگین عابر پیاده و وسایل نقلیه که در روز بعد از روز شکرگذاری اتفاق می افتد از آن استفاده کرده است. این کاربرد حداقل به سال ۱۹۶۱ می رسد.
گزارش هایی از خشونت در روز جمعه سیاه بین خریداران گزارش شده است. از سال ۲۰۰۶ ، ۱۲ مورد مرگ و ۱۱۷ مورد زخمی در سراسر ایالات متحده گزارش شده است.
اولین استفاده شناخته شده از “جمعه سیاه” برای اشاره به روز بعد از شکرگذاری در نوامبر ۱۹۵۱ ، و دوباره در ۱۹۵۲ در مجله ، مدیریت و نگهداری کارخانه رخ داد ، و به کارگران مریض در روز بعد از شکر گزاری اشاره داشت ، که برای اینکه آخر هفته چهار روزه داشته باشند مریض می شدند.
طبیعتا در دنیای امروز که فروشگاه های مجازی بخشی از سهم بازار را به خود اختصاص داده اند نمی توانند نسبت به بزرگترین حراج سال بی تفاوت باشند. در آمریکا پس پایان کار فروشگاه های فیزیکی در پایان روز یکشنبه فروشگاه های مجازی شروع به کار می کنند. این روز به cyber Monday یا دوشنبه آنلاین معروف است.
اغلب فروشگاه های فیزیکی که فروشگاه مجازی هم دارند در هر دو بخش فروش مربوط به جمعه سیاه و دوشنبه فعالیت دارند. به این ترتیب افرادی که ترجیح می دهند تعطیلات را به جای صف های طولانی در کنار خانواده خود بگذارنند می توانند شانس خود را در دوشنبه آنلاین امتحان کنند.
آیا این جمعه عاقبت سراسر جهان را سیاه می کند؟
پس از اینکه محبوبیت پادشاه حراجی ها در آمریکا رکورد های فروش را شکست، دیگر کشور ها هم سعی کردند در این روز حراجی های بزرگ برپا کنند. اما جمعه سیاه در هر کشوری با توجه به فرهنگ و رسوم آن ملیت تفاوت هایی داشت. مثلا در ترکیه چون جشن شکر گزاری نداشتند جمعه سیاه و تعطیلات اخر هفته آنقدر با استقبال مواجه نشد. اما نهایتا منجر به برگزاری یک هفته فروش ویژه پیش از آغاز سال نو شد که استقبالی چشم گیر و باورنکردنی داشت. در این هفته که اغلب به فروش پوشاک پرداخته میشود محصولات تا ۷۰ درصد قیمت واقعی تخفیف دارند.
در کانادا هم جمعه سیاه برگزار می شود . اما فروش آنلاین استقبال بیشتری دارد. البته حراج اصلی در کانادا روز باکسینگ دی است یعنی روز ۲۶ دسامبر. در جمعه سیاه بیشتر کالای دیجیتال در فروشگاه هایی با ماهیت آمریکایی خوب به فروش می رسد..
در روسیه و فرانسه تقریبا ۶ سال است که این فرهنگ وارد شده است و جای خود را به خوبی باز کرده است. و استقبال چشم گیری از آن می شود.
در چین با بیشترین جمعیت جهان اما بلک فرایدی وجود ندارد. دلیل آن اینست که درتاریخ یازدهم از یازدهیم ماه سال به دلیل وجود چهار عدد ۱ پشت سر هم در تاریخ روز مجرد ها را جشن می گیرند. فروشگاه های فیزیکی و آنلاین هر سال رکورد جدیدی از فروش را در این روز ثبت می کنند.
در کشور های مسلمان بلک فرایدی بیشتر به صورت آنلاین برگزار می شود. پاکستان و نیجیریه در این زمینه دو کشور پیشرو بوده اند. در حوزه خلیج فارس و در کشور های عربی با توجه به اینکه عبارت وایت فرایدی هماهنگی بیشتری با فرهنگ داشته روز جهانی بلک فرایدی با نام وایت فرایدی برگزار می شود.
بلک فرایدی خارجی ها ، یا حراجمعه ما ایرانی ها
در ایران از سال ۹۳ بلک فرایدی
همزمان با روز جهانی آن آغاز به کار کرد. این ایده اولین بار در فروشگاه بامیلو اجرایی شد. محدود بودن مدت فروش و تخفیف های بالا هیجان و شور و اشتیاق کاربران ایرانی را فارغ از اینکه اهمیتی به نام و پیشینه بلک فرایدی داشته باشند، برای خرید در این روز بالا برد. شاید این سنت جای خود را با اسم حراجمعه در میان ما باز کرد اما در حال حاضر عبارت بلک فرایدی محبوبیت بیشتری در بین کاربران و فروشگاه های ایرانی دارد.
فروش در ماه نوامبر چند ماهی با آغاز سال نو در ایران فاصله دارد. به همین دلیل خرید اقلام دیجیتالی، فرهنگی و لوازم منزل استقبال بیشتری در مقایسه با پوشاک دارد. فروشگاه های اینترنتی مثل دیجی کالا، فروشگاه های فیزیکی و خرده فروش ها سعی می کنند این فرصت فروش را به فروشهای نوروزی در ایران اضافه کنند. محدودیت های کرونایی نیز این روزها از تب و تاب همیشگی نوروز کاسته است. به همین دلیل این روزها جمعه سیاه با اقبالی تازه در ایران مواجه می شود.
جمعه به معنای واقعی سیاه برای دوستداران محیط زیست
دوستداران محیط زیست اما این جمعه ها به معنای واقعی سیاه است. آنان اصلا با تولید زیاد و غیر متعارف و تخفیف هایی که مردم را به سمت خرید لوازمی که چندان اولویت ندارد موافق نیستند. از نظر آنان این تولیدات انبوه و بی رویه ای که برای فروش در بلک فرایدی برنامه ریزی می شود صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست می زند. از طرفی نو که میاد به بازار کهنه می شه دل آزار پس با حجم زیادی دور ریختنی مواجه هستیم.
به همین دلیل تاکید این گروه بر خرید هایی با قابلیت بازیافت و یا محصولات دوست داشتنی و دور نریختی مانند محصولات فرهنگی و کتاب هاست.
نشتابید! نشتابید! با دقت خرید کنید
برای خرید های خود در جمعه سیاه نشتابید. به عبارتی شتاب زده خرید نکنید. لیست زیر کمک میکنه تا بتونید از تخفیف های بلک فرایدی لذت ببرید و شتاب زده خرید نکنید.
۱- بهتر است لیستی از اقلام مورد نیاز خود تهیه کنید.
۲- اگر تصمیم دارید اینترنتی خرید کنید پیش از آغاز جمعه سیاه در فروشگاه اینترنتی مورد نظر خود ثبت نام کنید.
۳- قیمت کالاهایی که مورد نیازتون هست از بازار تهیه کنید.
۴- سرعت اینترنت خودتون رو بررسی کنید.
۵- فروشگاهی که تصمیم دارید ازش خرید داشته باشید بررسی کنید. دارای اینماد و نشان تجارت الکترونیک باشد.
۶- مراقب فیشینگ و کلاه برداری های سایبری باشید.